De gordel van smaragd; Indonesië is een land waar bijna iedere reiziger wel een keer naar toe wil gaan. De archipel is echter zo groot en bestaat uit zóveel eilanden (namelijk 17.000!!!) dat je geheid keuzestress krijgt als je de reis aan het inplannen bent. Want welk eiland past het beste bij jouw wensen? Welk eilanden zijn het allermooiste? En welke eilanden zijn goed te combineren? Door de bomen eilanden zie je soms het bos niet meer! Gelukkig kun je hier precies lezen wat welk eiland te bieden heeft, zodat je jouw droomreis kunt samenstellen naar jouw wensen. Daarnaast kun je hieronder ook lezen welke eilanden logisch met elkaar te combineren zijn.

Java

Java is een van de grootste eilanden van Indonesië. Java is een langwerpig eiland, en is door het uitgebreide treinnetwerk eenvoudig te bereizen. De hoofdstad van Indonesië, Jakarta, bevindt zich op dit eiland. Een stad die niet altijd door iedereen geliefd wordt, maar die wél een, weliswaar kort, bezoekje waard is. Het is een indrukwekkende stad die te snel gegroeid lijkt te zijn terwijl het de groei niet aankon.

Benieuwd wat wij hebben gezien in Jakarta en wat wij van de stad vonden? Klik hier!

Java is een islamitisch eiland, maar twee van de bekendste tempelcomplexen ter wereld bevinden zich op dit eiland. De boeddhistische Borobudur en hindoeïstische Prambanan zijn allebei goed te bezoeken vanuit Jogjakarta, een stad die an sich ook al een bezoekje waard is vanwege de (Nederlandse) koloniale geschiedenis die er behoorlijk zichtbaar is. Persoonlijk vonden wij de Borobudur het meest indrukwekkend van de twee tempels, maar veel mensen vinden dat juist van Prambanan. Je eigen voorkeur kun je natuurlijk pas bepalen als jij beide tempels hebt gezien :). Naast Jogjakarta is de stad Bandung een bezoekje waard. Wij hebben vanuit Bandung de vulkaan Tangkuban Perahu beklommen, de daarbij behorende warmwaterbronnen bezocht en een kijkje genomen in een lokale Batik-fabriek. Er is daar in de omgeving ook een Angklung-school (in Pak Ujo) en daarnaast is de bekende Bromovulkaan is gelegen op Java.

Overall is Java een eiland met zoveel geschiedenis, cultuur en vulkanen dat het een eiland is dat het zeker verdient om op jouw wishlist te staan. Java is geen eiland waar je komt om te ontspannen, dus we raden aan om er niet je reis te eindigen, maar eerder te beginnen. De kans is bovendien groot dat een vlucht naar Jakarta relatief goedkoop is, wat het ideaal maakt om te starten in Jakarta.

Borneo

Borneo is het op-twee-na-grootste eiland ter wereld. Borneo is verdeeld in een Maleisisch en in een Indonesisch gedeelte, en daarnaast ligt het land Brunei op het eiland. Het Indonesische deel van Borneo heet Kalimantan. Naar Borneo ga je vooral voor de indrukwekkende flora en fauna. Er zijn namelijk orang-oetans te vinden, maar ook andere apen, zoals de zeldzame neusaap. Vanzelfsprekend is alleen al de jungle erg indrukwekkend en is Borneo daarom zeker een bezoek waard. Er zijn veel trekkingen te doen op Borneo; van wandeltreks met overnachtingen, tot treks met bootjes waarbij je in een paar uur wat highlights gezien hebt. Andere voordelen aan Borneo zijn alle lekkere stranden gelegen aan verschillende zeeën. Toen wij Borneo bezochten, bevonden we ons veelal aan de Zuid-Chinese Zee, die een hogere temperatuur had dan ‘het land’. Borneo is een eiland waar je je lang kunt vermaken. Mede omdat de grote chaos, drukte en mensenmassa’s makkelijk ontweken kunnen worden en je zo dus in alle rust kunt bijkomen van een drukke stad of een druk eiland. Borneo is daarom een ideaal eiland om te combineren met een grote stad als Jakarta of Kuala Lumpur (Maleisië).

Let wel: Borneo staat al jaren onder druk. Het regenwoud wordt er massaal gekapt om palmolieplantages op te zetten. De olie die hieruit voortkomt wordt veelal gebruikt voor allerlei producten. De jungle van Borneo is hierdoor de laatste jaren ernstig verkleind en dieren raken hun leefgebied kwijt. Als consument hebben wij hier natuurlijk een groot aandeel in. Je kunt jouw aandeel verkleinen door goed op te letten of er palmolie in het product zit. Als klap op de vuurpijl is deze maand (januari 2022) bekend gemaakt dat Indonesië een nieuwe hoofdstad krijgt, genaamd Nusantara, gebouwd op Borneo in een jungleachtig gebied. Hierdoor zal nog meer jungle ten onder gaan.

Komodo-eilanden

De Komodo-eilanden hebben een behoorlijk spannend imago; de meeste mensen denken direct aan de draakachtige varanen die er leven, dieren en mensen aanvallen en opeten. Gelegen tussen het onbekende eiland Sumbawa en het net iets bekendere eiland Flores, zit je aardig in the middle of nowhere als je een van de ‘Komodo-eilanden’ bezoekt. De meeste mensen -zo ook wij- bezoeken Komodo vanuit Flores, en hiermee valt Komodo dan ook het beste te combineren. Er zijn daarnaast mensen die de kleine eilandengroep bezoeken tijdens een boottocht van Flores naar Lombok. Omdat wij licht twijfelden over de veiligheid van deze tours, hebben wij de keuze gemaakt om een dagtour naar de Komodo-eilanden te maken. Vanuit de haven van Labuan Bajo -tevens de plek waar meestal op gevlogen wordt op Flores- is Komodo gemakkelijk te bezoeken per boot. De Komodo-eilanden bestaan zoals je wellicht ziet aan de naam uit meerdere eilanden. Enkele gave eilanden zijn:

Komodo Island

Dit is een van de twee eilanden ter wereld waar je wilde komodovaranen kunt spotten. Dit eiland is relatief toeristisch. Je zal hier nooit echt alleen op het eind zijn, maar no worries, drukbezocht wordt Komodo niet. Wij zijn op het eiland Komodo geweest in 2018 en hebben er toen twee komodovaranen gezien. Meer lezen over dat avontuur? Klik dan hier!

Rinca

Spreek je uit als Rintja en is het andere eiland waar je Komodovaranen kunt zien. Wij hebben ze hier niet gezien, want we zien er niet geweest 😉 Naar het schijnt is dit eiland authentieker, rustiger, ongebaander en heb je hier nóg meer kans op het zien van de draken van de Indonesië.

Taka Makassar

Taka Makassar is een mini eiland. Je komt hier voor het helderste water ooit en een roze strand. Dit is werkelijk waar een van de mooiste plekken die we ooit hebben gezien.

Padar Island

Nog zo’n mooiste plek waar we ooit zijn geweest. Op dit eiland draait alles om klimmen. Als je namelijk na een klimtochtje op het topje van de berg staat, heb je een ongelooflijk gaaf uitzicht over verschillende eilanden, bergen, stranden en baaien, Manta Point, Pink Beach -een strand met roze zand- en nog veel meer moois. Hier wil je naar toe!

Bali

Iedereen kent Bali wel van ‘Eat, Pray, Love’, oude fotoboeken, rijstvelden, reisfolders of verhalen. Bali is een eiland dat voor veel mensen tot de verbeelding spreekt. En, eerlijk is eerlijk, Bali is ook een populair eiland. Het is het meest toeristische eiland van Indonesië en wij begrijpen wel waarom. Bali is een vrij groot eiland, dus er is voor ieder wat wils. Er zijn chique plaatsjes als Seminyak en Sanur, feestplaatsen als Kuta, rustige plekken als Lovina en Uluwatu, hippe plaatsen als Canggu, karakteristieke kunstenaarsdorpjes als Ubud en plaatsjes met hindoeïstische en boeddhistische tempels als de Tanah Lot en de Uluwatu Tempel. Op Bali kun je op één dag een hoogstaande high tea doen, makaken bekijken in een tempel, rijstvelden bezichtigen, zwemmen in de heerlijke zee en eindigen met streetfood. Toegegeven: Bali wordt een steeds meer ontdekte parel. En er zijn heel veel mensen die die drukte, chaos, feestjes en vakantiegangers niet echt appreciëren. Wij vinden Bali echter heel gezellig. Juist die muziek ’s avonds in Kuta, de Engelstalige menukaarten en de vele grote hotels maken Bali ook tot wat het nu is: een heerlijke ontspannend eiland, dat bij een keer terugkomen al snel voelt als thuiskomen.

Lees hier wat Bali zo mooi maakt!

Nusa-eilanden

Vlakbij Bali liggen ook de Nusa-eilanden, die de laatste tijd steeds vaker worden bezocht. Vanuit het Balinese stadje Sanur zijn de Nusa-eilanden dan ook eenvoudig per boot te bezoeken. Nusa betekent eiland, en in het Nederlands zeggen we dus eigenlijk de eiland-eilanden. De eilandengroep bestaat uit meerdere eilanden, namelijk Nusa Penida, Nusa Lembongan en Nusa Ceningan. Vooral de eerste twee worden met regelmaat door (dagjes)mensen bezocht. Je komt op de Nusa-eilanden voor de meest mooie witte stranden en have uitzichtpunten over de helderblauwe zeeën. De eilanden lijken op Bali, maar zijn dan kleiner en ongerepter. We verwachten wel dat deze eilanden, zeker als de pandemie over is, steeds vaker bezocht gaan worden. Onder reizend Instragram zijn de Nusa-eilanden in ieder geval behoorlijk populair.

Sumatra

Sumatra is een eiland voor de natuurliefhebber. Er is namelijk niet zomaar een beetje natuur, nee, denk voor Sumatra aan een combinatie van jungle, silver leaf aapjes, makaken, het grote Tobameer, orang-oetans, rubberplantages, dichte bossen en ecolodges. Sumatra is hét eiland om lange trekkings te maken, te slingeren aan lianen (alleen als het mag van je gids), back to basic te gaan en jezelf te wassen in de koude rivier, het allerlekkerste verse fruit te eten dat rechtstreeks uit de jungle komt en oog in oog te staan met die prachtige orang-oetans. En Sumatra is bovendien hét eiland om te zwemmen in het meer dan vijfhonderd meter diepe (!!!) Tobameer, contact te maken met de lieve mensen wonend in de vele kleine dorpjes en te ontspannen aan het water in gezellige guesthouses of hotelletjes. Wanneer Sumatra niet het eiland voor jou is? Bijvoorbeeld als je niet van lange reisdagen houdt (vertrouw Google Maps niet; alles duurt vele malen langer!!!), liever wc’s hebt die gewoon doorspoelen, als je een warme douche niet kunt missen, als je liever overal WiFi hebt of als je niet zo in bent voor onvoorspelbare avonturen. Maar wij begrijpen ook wel dat je hierdoor júist heel benieuwd wordt naar Sumatra. En het is het nog waard ook.

Lees hier alles over onze avonturen op Sumatra!

Gili-eilanden

De Gili-eilanden -een aantal eilanden vlakbij Lombok- zijn kleine paradijsjes die uitermate geschikt zijn voor de strand-, zee-, en duikliefhebber. Eigenlijk heten alle kleine eilanden bij “Gili’s”, maar als men het heeft over de Gili-eilanden, gaat het meestal over de eilanden ten noordwesten van Lombok. De eilanden worden meestal bezocht in combinatie met Bali en/of Lombok. Gili bestaat uit drie grote eilanden, die Gili Meno, Gili Air en Gili Trawangan heten. Gili Air ligt het dichtstbij het vasteland, Gili Trawangan het meest ver weg. Hoewel de eilanden wel degelijk op elkaar lijken, zijn er verschillen:

Gili Trawangan

Gili Trawangan is het grootste eiland, en daarmee ook het drukste en meest bezochte eiland. Het is een goede plek voor backpackers vanwege de vele tourtjes die er aangeboden worden, de vele restaurantjes, hostels en bars voor (voor een eiland) relatief lage prijzen. De sfeer op Gili Trawangan is altijd gezellig en er is veel reuring. Het staat ook wel bekend als het feesteiland van de drie en een goed eiland om als solo-reizende backpacker nieuwe mensen te ontmoeten. Voor de beste snorkelspots ga je echter niet naar Gili Trawangan.

Gili Meno

Gili Meno is een eiland waar vooral veel stelletjes naartoe gaan. Er heerst rust, stilte en romantiek. Het eiland is daarom flink duurder dan het hiervoor genoemde Gili Trawangan. Naar ons idee is het hoogtepunt van Gili Meno een mooi standbeeld in het water. Dit ligt vrij dichtbij de kust en is echt indrukwekkend om te zien tijdens een snorkel- of duiktrip. Gili Meno is -mede vanwege de rust- een geschikt eiland om te snorkelen. De kans op het zien van zeeschildpadden is er ook aanzienlijk groot.

Gili Air

Gili Air is de gulden middenweg tussen het rustige (en dure!) Gili Meno en het bruisende (en goedkopere) Gili Trawangan. Dit eiland wordt vaak bezocht door gezinnen, ook vanwege de korte reistijd naar het eiland toe. Voor knusse strandrestaurants, een kleine gezellige straat en niet veel, maar ook niet te weinig bezoekers ga je naar Gili Air. Daarnaast staat de zee rondom Gili Air bekend om haar vele verschillende soorten vissen.

Lombok

Lombok wordt vaak beschouwd als ‘het vroegere Bali’. Bali is natuurlijk in korte tijd enorm toeristisch geworden en wordt daarom door veel reizigers aan de kant geschoven. Lombok wordt vaak in plaats van Bali bezocht en is daarom ook écht booming. De reisadvertenties staan er vol mee: ‘bezoek Lombok voor het te laat is!’ De populairste plek is momenteel voor gezinnen en vakantiegangers Senggigi, mede omdat vanaf daar makkelijk de overstap kan worden gemaakt naar de Gili-eilanden. Senggigi staat bekend om haar zwarte zandstranden, voor de rest vonden wij Senggigi niet heel bijzonder. Dit kon ook aan onze volgorde van de reis liggen, want na Kuta (Lombok) zijn er weinig plekken nog gezellig en sfeervol genoeg om daaraan te tippen! Kuta is een echt backpackersparadijs, waar ’s avonds de gezelligste straat ontzettend opleeft, en je er dan het heerlijkst goedkoop kunt eten in gezellige restaurants met live-muziek, kleinschalige feestjes en vriendelijke mensen. De stranden in de omgeving van Kuta zijn, in vergelijking met het strand bij Kuta zelf, stuk voor stuk rustig en wondermooi. Lombok staat naast deze populaire plekken ook bekend om haar actieve Rinjani-vulkaan en de vele, traditionele Sasak-dorpjes. De hoofdstad, Mataram, is naar ons idee niet echt een bezoek waard, maar de meest goede wegen gaan, onhandig genoeg, wel langs Mataram. Lombok is voor grote delen nog steeds onontdekt; toerisme is in opkomst, maar de commercie heeft het er nog niet overgenomen. Lombok is dus het ideale eiland om zelf -ook vanwege de over het algemeen fijne en rustige landwegen- een ontdekkingstocht te maken.

Toen wij Lombok bezochten maakten we aardbevingen mee. Ons verhaal hierover lees je hier.

Flores

Waren alle bovenstaande nog niet avontuurlijk en onbegaanbaar genoeg? Dan is Flores waarschijnlijk het juiste eiland voor jou om te bezoeken! Klinken niet-Engelssprekende gidsen en chauffeurs, geen hotels maar kleine guesthouses en hostels (vuistregel: hoe oostelijker je komt, hoe meer back to basic je gaat), slechte en bochtige wegen, rijden in oude auto’s die aan alle kanten rammelen, menukaarten niet begrijpen dus maar gewoon wat bestellen en alle insecten maar gewoon moeten verwelkomen in je open kamer met te kleine klamboes jou als muziek in de oren? Nou, dán is Flores echt een eiland voor jou. Flores staat gelijk aan natuur, vriendelijke mensen en heel, heel, heel veel avontuur. De meeste mensen bezoeken Flores als opstap naar de Komodo-eilanden, maar vergeten daarbij het vele andere moois dat Flores te bieden heeft. Flores heeft vele kleine, schattige, lokale dorpjes met verschillende culturen per dorp: super interessant dus. Daarnaast heeft Flores rijstvelden, dichte bossen, verlaten strandjes en als kers op de taart de Kelimutu-vulkaan! In het oosten zijn er vele malen minder reizigers te vinden en in kleine lokale dorpjes of steden ben je regelmatig de enige toerist of begeef je je in het enige hostel van het dorp. Ga uit van grote reistijden -Google Maps klopt by far niet!- en ga er dan ook maar meteen vanuit dat strakke zelfgemaakte planningen niet uit te voeren zijn op dit eiland. Als je het heerlijk vindt om alles maar een beetje over je heen te laten komen en zo het spontane avontuur naar boven te laten komen, dan is Flores het eiland dat jij moet bezoeken. Ontspanning zeker niet, maar avontuur zeker wél gegarandeerd. Flores is misschien wel ons favoriete Indonesische eiland. Dit is Indonesië op zijn puurst.

Weten waarom Flores zó mooi is? Lees dan dit artikel!

Op de bucketlist

Met 17.000 Indonesische eilanden hebben we natuurlijk nog maar een ieniemini-fractie van Indonesië gezien. Op onze bucketlist staan de volgende Indonesische eilanden en eilandengroepen:

• Sulawesi: dit eiland dat gelegen is in de buurt van Borneo schijnt een waar groen paradijs te zijn. Bergen, jungle en een fan-tas-tisch-e onderwaterwereld. Hier willen we dus wel eens heen!
• De Molukken: de eilandengroep de Molukken zijn vrij onontdekt door toeristen. We zijn benieuwd naar de uitgestrekte stranden en de onaangetaste stukken regenwoud. Het bereizen van de Molukken lijkt wel wat ingewikkeld, mede doordat toerisme nog in de kinderschoenen staat, maar we zouden er graag eens heen gaan!
• Raja Ampat: de bekendste snorkelbestemming van Indonesische en dat zegt eigenlijk al wel genoeg.
• Sumbawa: dit eiland hebben we overgeslagen toen we een reis maakten langs onder andere Lombok en Flores, ondanks dat het wel op de route ligt. Sindsdien hebben we er veel mooie verhalen over gehoord.

Welke eilanden te combineren?

Er zijn meerdere opties voor een reis naar Indonesië. Natuurlijk kun je je volledige tijd besteden op een eiland. Hiervoor is Bali een populaire opties. Vanzelfsprekend kun je ook verschillende eilanden combineren. Hier enkele ideeën:

• Java en Bali: eerst vol op avontuur op Java en daarna lekker uitrusten op Bali.
• Sumatra, Java en Bali: voor de ultieme kennismaking op Indonesië. Wij maakten deze reis in 2013 (+ Kuala Lumpur). Benieuwd naar de route? Klik dan hier!
• Bali en de Nusa-eilanden: voor de strandliefhebber.
• Bali, Lombok en de Gili-eilanden: voor de snorkelaar of duiker, die ook nog wel wat wil zien.
• Java en Borneo: combineer hoofdstad Jakarta met het mooie Borneo!
• Java, Lombok, Gili-eilanden, Flores, Komodo-eilanden, Bali: voor de avonturier! Iemand die alles wil zien, van cultuur tot natuur. Alleen voor mensen die het niet erg vinden om back to basic te gaan en lange reisdagen te maken. Wij maakten deze reis in 2018. Meer lezen? Klik hier!
• Alle bovengenoemde eilanden: voor de wereldreiziger. Iemand met veel tijd en genoeg budget om lang op reis te gaan. Heerlijk lijkt me dat!

Welk Indonesisch eiland zou jij willen bezoeken? En heb je nog aanvullingen?